کیف پول الکترونیکی چیست و چه مزایایی دارد؟
بانک مرکزی به دنبال عملیاتی کردن سوئیچ متمرکز تعامل‌پذیری کیف پول‌های الکترونیکی است، به نحوی که افراد در صورت تمایل قادر باشند با یک کیف پول الکترونیکی در هر درگاه و پلتفرمی پرداخت‌های موردنظر خود را انجام دهند.
کیف پول الکترونیک چیست؟
به گزارش ایرنا با توسعه فضای کسب‌وکار و شناسایی نیازهای جدید در حوزه پرداخت، شورای پول و اعتبار با هدف تضمین راحتی در پرداخت، با صدور کیف پول الکترونیک موافقت کرد و ضوابط آن هم در شهریور ۱۳۹۹ توسط بانک مرکزی به بانک‌ها ابلاغ شد. نهاد ناظر پولی این روزها تأکید دارد که عزمی جدی برای فعال‌سازی کیف پول الکترونیک دارد.
در عصر حاضر دلایلی همچون سرقت، دشواری جابه‌جایی اسکناس و توسعه فضای کسب‌وکار، پرداخت‌های الکترونیک را در بین افراد رواج داده است. کشورها نیز با پذیرش فناوری‌های جدید سعی دارند به دنیای امن پرداخت‌های الکترونیکی وارد شوند؛ دنیایی که پول نقد و مبادلات فیزیکی اسکناس در آن جایی ندارد و همزمان باعث افزایش شفافیت و قابل ردیابی شدن تراکنش‌ها خواهد شد.
کیف پول الکترونیک یکی از ابزارهای پرداخت الکترونیک است. در ادبیات بانکی، کیف الکترونیکی پول یا مجازی یک سامانه نرم‌افزاری است و افراد می‌توانند بدون نیاز به پول نقد یا کارت بانکی به کمک رایانه یا گوشی هوشمند پول پرداخت کنند.
انواع کیف پول‌های الکترونیکی
به طور کلی 3 نوع کیف پول الکترونیکی بسته، نیمه‌بسته و باز وجود دارد. کیف پول بسته در کشور ما به صورت کارت‌های هدیه است که مبالغ از قبل مشخصی در آن‌ها قرار دارد.
نمونه کیف پول‌های نیمه‌بسته در کشور، برنامه‌های نرم‌افزاری هستند که افراد حساب کاربری خود را با استفاده از کارت‌های بانکی شارژ می‌کنند و در خریدها از آن استفاده می‌کنند. بانک مرکزی باید برای صدور این‌گونه کیف پول‌های الکترونیکی مجوز صادر کند.
بیشتر بخوانید: عزم جدی بانک مرکزی برای فعال‌سازی کیف پول الکترونیک
کیف پول‌های باز فقط از طریق بانک‌ها یا در همکاری با بانک‌ها صادر می‌شود. از این کیف پول‌ها می‌توان در تمام تراکنش‌ها استفاده کرد و همچنین می‌توان از دستگاه‌های خودپرداز پول دریافت کرد.
این کیف‌ها چه مزایایی دارند؟
شاخصه اصلی کیف پول‌های الکترونیکی سهولت استفاده، تسهیل در پرداخت‌های خرد، امن و مطمئن بودن، سرعت بالا، ارتباط آسان با سایر حساب‌ها و تجمیع تراکنش‌های خرد است. به کمک کیف پول‌های الکترونیکی می‌توان تراکنش‌هایی همچون افزایش و کاهش موجودی، کاهش موجودی با وجه نقد، کیف به کیف، خرید و برگشت از خرید را انجام داد. همچنین در این نحوه پرداخت خریدار نیاز به ارائه هیچ‌گونه اطلاعاتی از قبیل رمز یا شماره حساب خود به فروشنده ندارد.
یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت کیف پول امکان استفاده نامحدود است. کاربر صرفاً با یک‌بار وارد کردن اطلاعات حساب خود در کیف پول می‌تواند برای تعداد دفعات زیاد و مدت طولانی از آن استفاده کند. برای مثال برای خرید از فروشگاه اینترنتی، پس از برقراری ارتباط بین سایت و کیف پول می‌توانید بدون نیاز به وارد کردن شماره کارت یا رمز پویا به تعداد دفعات نامحدود خرید کنید. برای هر خرید صرفاً نیاز به تأیید و وارد کردن کد خواهد بود.
کیف پول الکترونیکی در ایران
در سال ۹۲ بانک مرکزی کلیات راه‌اندازی طرح کیف پول‌های الکترونیک را ارائه کرد. در طرح ارائه شده کیف الکترونیکی پول، مشتری از طریق حساب بانکی خود می‌توانست نسبت به شارژ کیف الکترونیکی اقدام کند و از طریق مانده وجوه ریالی ذخیره شده در کیف پول الکترونیک تراکنش‌های انتقال، خرید، برگشت از خرید، پرداخت قبض و مانده‌گیری را انجام دهد.
در طرح سال ۹۲ کنترل و اختیار کیف پول‌های الکترونیکی به طور مستقیم زیر نظر بانک مرکزی بود و از این جنبه این مزیت را داشت که امکان خلق پول به هیچ وجه برای بانک‌ها یا خدمات‌دهندگان کیف پول وجود نداشت. البته همین عدم امکان مدیریت کیف‌های پول الکترونیکی توسط بانک‌های تجاری باعث عدم استقبال بانک‌ها شد و این طرح به صورت گسترده اجرا و بهره‌برداری نشد.
شاید خواندن این مطلب هم برایتان جالب باشد: شرایط جدید صدور کارت هدیه | چه کسانی نمی‌توانند کارت هدیه بگیرند؟
کیف پول الکترونیک مورد نظر بانک مرکزی از نوع کیف پول باز است و از شهریور ماه سال گذشته پس از ابلاغ ضوابط جدید صدور کیف پول الکترونیک، اجازه صدور این نوع از کیف پول از سوی بانک مرکزی صادر شد. این نوع کیف پول فقط از طریق بانک‌ها یا در همکاری با بانک‌ها صادر می‌شود.
با استفاده از کیف پول باز الکترونیک می‌توان از دستگاه‌های خودپرداز پول نقد دریافت یا در تمام تراکنش‌ها از آن استفاده کرد. همچنین سقف تراکنش‌ها در کیف پول الکترونیک ۵۰۰ هزار تومان است و هر فرد می‌تواند در هر راهبر تنها 3 کیف پول الکترونیکی داشته باشد.
راهبر کیف الکترونیک پول شخص حقوقی است که مطابق این ضوابط و بر اساس قرارداد منعقده با مؤسسه اعتباری و با موافقت بانک مرکزی با مؤسسه اعتباری در حوزه ارائه خدمات صدور و پذیرندگی کیف الکترونیک پول فعالیت می‌کند.