صندوق بخشی چیست؟

دلیل استقبال از این راهکار نوین را می‌توان در عوامل مختلفی مانند وجود تنوع در سازوکار و تناسب با هر سلیقه‌ی مالی، امکان سرمایه‌گذاری با هر مبلغی، مدیریت حرفه‌ای دارایی، کنترل ریسک مناسب، نقدشوندگی مناسب، نظارت و شفافیت اطلاعاتی، صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ها، سرمایه‌گذاری آسان و مطمئن و موارد دیگر جستجو کرد.

در این بین، از جمله جدید‌ترین انواع صندوق‌های معرفی شده در بازار سرمایه‌ی ایران می‌توان به صندوق بخشی اشاره کرد که کمتر از یک‌سال از زمان تاسیس آن‌ها می‌گذرد. ماهیت این صندوق‌ها مشابه صندوق‌های سهامی است با این تفاوت که اکثر دارایی تحت مدیریت خود را به صورت متمرکز در یک صنعت خاص مانند صنعت پتروشیمی، فلزات اساسی، سیمان، خودرو، دارویی و … سرمایه‌گذاری می‌کنند. این صندوق‌ها معمولا ETF هستند که خرید و فروش آن‌ها از طریق پنل معاملات آنلاین تمامی کارگزاری‌ها امکان‌پذیر است.

در خصوص ترکیب دارایی صندوق‌های بخشی باید ذکر کرد که باید شامل حداقل شامل ۷۰ درصد از سهام یا حق‌تقدم سهام موجود در آن صنعت و مابقی دارایی‌هایی مانند سپرده‌ی بانکی، اوراق با درآمد ثابت یا اوراق مشارکت، سهام و حق تقدم سهام پذیرفته‌شده در بورس و فرابورس (مربوط به دیگر صنایع) و … باشد. هرکدام از این اجزای ترکیب دارایی طبق مقررات سازمان بورس و با یک سقف مشخص تعیین شده و در امیدنامه‌ی هر صندوق ذکر می‌شود.

همچنین لازم به ذکر است که این صندوق‌ها تقسیم سود دوره‌ای ندارند و سرمایه‌گذاران از افزایش قیمت واحدهای این صندوق‌ها کسب سود می‌کنند. ارزش اسمی هر کدام از واحدهای این صندوق‌ها ۱۰۰۰۰ ریال است و در زمان پذیره نویسی امکان خرید حداقل ۱ برگه امکان پذیر است اما پس از بازگشایی حداقل مبلغ ممکن برای سرمایه‌گذاری مبلغ ۱۰۰۰۰۰۰ ریال است.

طبق اعلام رئیس مرکز نظارت بر صندوق‌های سرمایه‌گذاری، در آخرین اطلاعیه‌ی ابلاغ شده به متقاضیان تاسیس صندوق، ۸ صنعت مشمول تاسیس صندوق سرمایه‌گذاری بخشی شده‌اند که شامل صنعت محصولات شیمیایی، صنعت فلزات اساسی، صنعت استخراج کانه‌های فلزی، صنعت خودرو و ساخت قطعات، صنعت سیمان-آهک و گچ، صنعت محصولات دارویی، بیمه و صندوق‌های بازنشستگی به‌جز تامین اجتماعی، صنعت حمل‌و‌نقل و انبارداری و صنعت ارتباطات هستند. با این وجود از جمله صندوق‌های بخشی پذیره‌نویسی شده یا در آستانه‌ی پذیره‌نویسی بازار سرمایه می‌توان به صندوق بخشی پتروشیمی، صندوق فلزات اساسی ، صندوق بخشی خودرو، صندوق بخشی سیمان و … اشاره کرد. این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذارانی که علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در صنعت خاصی هستند اما دانش یا فرصت کافی برای تحلیل و بررسی مستقیم ندارند، یک انتخاب ایده‌آل هستند.

ازجمله مزایای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بخشی می‌توان به امکان سرمایه‌گذاری اختصاصی در یک صنعت یا بخش خاص از بازار و بهره‌بردن از پتانسیل‌های رشد آن صنعت، ایجاد تنوع در سبد سرمایه‌گذاری و ریسک سیستماتیک کمتر نسبت به معامله‌ی مستقیم سهام، بهره‌مندی از قابلیت نقدشوندگی بالاتر صندو‌ق‌های سرمایه‌گذاری در برابر سایر دارایی‌ها به دلیل وجود رکن بازارگردان، سپردن دارایی به متخصصان باتجربه و تحلیل‌گران حرفه‌ای بازار سرمایه که مدیریت صندوق‌ را بر عهده دارند و عدم نیاز به صرف وقت یا داشتن دانش تخصصی تحلیل‌گری و دیگر موارد اشاره کرد.

صندوق استیل مفید یکی از این صندوق‌های سرمایه‌گذاری بخشی است که در تاریخ ۱۷ تیرماه ۱۴۰۲ و با سقف سرمایه‌ی ۱۰۰۰۰ میلیارد ریال و طی دو روز پذیره‌نویسی گردید. صنعت تمرکز این صندوق، صنعت فلزات اساسی است که با داشتن سهم ۱۶/۲ درصدی از ارزش کل بازار، دومین صنعت بزرگ بازار و یکی از صنایع بنیادی و خوش‌آتیه‌ی بازار سرمایه‌ی ایران است. صنعت فلزات اساسی تاکنون شامل ۲۶ نماد بورسی و ۲۳ نماد فرابورسی است که تا زمان پذیره‌نویسی صندوق، ارزشی بالغ بر 1,616,040 میلیارد تومان را به خود اختصاص می‌دادند.