7 مورد از سونوگرافی های واجب بارداری

سونوگرافی یکی از ابزارهای مهم در مراقبت های دوران بارداری است که برای بررسی سلامت مادر و جنین به کار می رود. این روش تصویربرداری، امواج صوتی را برای ایجاد تصاویری از داخل بدن استفاده می کند و بدون درد و عوارض جانبی است.

در ادامه این مطلب‌ همراه ما باشید تا بیشتر با سونوگرافی‌های واجب در دوران بارداری آشنا شوید و هر آنچه که باید را درباره سونوگرافی دوران بارداری بدانید.

بارداری در چه زمانی مشخص می‌شود؟

شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که چه زمانی مشخص می‌شود که باردار هستم؟ یا بهتر بگوییم، اینکه در کدام هفته، بارداری با سونوگرافی مشخص می‌شود؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که بارداری در هفته اول مشخص نمی‌شود، اما در هفته چهارم به بعد، باردار بودن شما در سونوگرافی مشخص خواهد شد. پس اگر بعد از هفته چهارم رابطه جنسی به متخصص زنان و زایمان مراجعه کردید و سونوگرافی انجام دادید، احتمال آنکه باردار بودن شما مشخص شود بسیار بالا خواهد بود.

سونوگرافی‌های واجب دوران بارداری را بشناسید.

انواع مهم و واجب سونوگرافی که در دوران بارداری انجام می‌شوند، عبارتند از:

1.سونوگرافی ان تی (NT)

سونوگرافی ان تی (Nuchal Translucency) یکی از سونوگرافی‌های مهم در دوران بارداری است که برای بررسی احتمال ناهنجاری‌های کروموزومی، به ویژه سندرم داون، مورد استفاده قرار می‌گیرد. سونوگرافی NT معمولاً در هفته‌های ۱۱ تا ۱۴ بارداری انجام می‌شود.

هدف از سونوگرافی ان تی در دوران بارداری این است که:

• ضخامت مایع جمع شده در پشت گردن جنین (مایع NT) برای بررسی احتمال سندروم داون و سایر مارکرها مانند شفافیت نوک بینی جنین در رحم اندازه گیری شود.
• سلامت رحم و تخمدان مادر مورد معاینه قرار بگیرد.

سونوگرافی ان تی نیاز به آمادگی قبلی خاصی ندارد و عارضه جانبی خاصی هم نخواهد داشت. نتایج سونوگرافی ان تی در دوره بارداری، به پزشک متخصص کمک می‌کند تا اختلالات کروموزومی جنین را تشخیص دهد و در صورت نیاز، آزمایشات مکمل برای تشخیص دقیق بیماری‌ها را تجویز کند.

 2. سونوگرافی سه ماهه اول (غربالگری اول)

سونوگرافی سه ماهه اول یا سونوگرافی غربالگری اول، یک آزمایش ترکیبی شامل سونوگرافی و آزمایش خون است که برای بررسی سلامت مادر و جنین در اوایل بارداری انجام می‌شود. در این سونوگرافی که در هفته‌های ۶ تا ۸ بارداری انجام می‌شود، صدای ضربان قلب جنین شنیده شده و قابلیت اندازه گیری دور سر جنین وجود دارد.

غربالگری اولیه می‌تواند به صورت واژینال یا شکمی انجام شود و طی آن، سلامت دهانه رحم و تخمدان‌های مادر و همچنین سلامت جسمی جنین بررسی شود. توجه کنید که آنقدر سونوگرافی غربالگری اهمیت دارد که به هیچ عنوان نباید آن را نادیده گرفت یا به تعویق انداخت.

طی غربالگری سری اول، پزشکان متخصص سونوگرافی می‌توانند جنسیت جنین، تعداد جفت و جنین، محل قرار گیری آن را بررسی کنند و با والدین در میان بگذارند.

سونوگرافی سه ماهه دوم (غربالگری دوم)

سونوگرافی سه ماهه دوم که طی هفته‌های ۱۸ تا ۲۰ بارداری انجام می‌شود، جزئیات بسیار بیشتری از ظاهر، اختلالات اندامی و همچنین تعداد جفت و جنینی را در اختیار پدر و مادر و پزشک، قرار می‌دهد.

سونوگرافی غربالگری دوم که به سونوگرافی آنومالی نیز معروف است، به منظور معاینه و تشخیص موارد زیر به کار می‌رود:

• بررسی دقیق اندام‌های جنین، مانند قلب، مغز، ستون فقرات، شکم، اندام‌ها و…
• تعیین جنسیت جنین (در صورت تمایل)
• تشخیص ناهنجاری‌های ساختاری جنین
• بررسی مقدار مایع آمنیوتیک
• بررسی وضعیت جفت

سونوگرافی سه ماهه سوم

سونوگرافی سه ماهه سوم که به آن سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل (BPP) نیز گفته می‌شود، یکی از سونوگرافی‌های مهم در دوران بارداری است که برای بررسی سلامت جنین و جفت انجام می‌شود. معمولاً این سونوگرافی ضروری نبوده اما در صورتی که پزشک صلاح بداند از هفته ۲۸ بارداری به بعد، انجام خواهد شد.

سونوگرافی داپلر

سونوگرافی داپلر یا Doppler Ulrtasound یکی دیگر از انواع سونوگرافی واجب بارداری است که از اثر داپلر، برای بررسی جریان خون در رگ ها و عروق جنین و مادر استفاده می‌کند. این روش به پزشک کمک می‌کند تا سرعت، جهت و انسداد جریان خون در نقاط مختلف بدن مادر و جنین بررسی شود‌.

سونوگرافی سه بعدی (3D)

سونوگرافی سه بعدی، نوعی سونوگرافی است که تصاویری واضح و با جزئیات از جنین در حال رشد ارائه می‌دهد. این تصاویر به صورت سه بعدی هستند و می‌توان آنها را از زوایای مختلف مشاهده کرد.

مزایای سونوگرافی سه بعدی

از جمله مهم‌ترین مزایای سونوگرافی سه بعدی در بارداری عبارتند از:

• مشاهده تصاویری واضح و با جزئیات از جنین
• بررسی روند رشد و نمو جنین
• تشخیص ناهنجاری‌های جنین
• مشاهده حرکات جنین
• تعیین جنسیت جنین

سونوگرافی چهار بعدی (4D)

سونوگرافی ۴ بعدی، نوعی سونوگرافی است که تصاویری متحرک و با جزئیات از جنین در حال رشد ارائه می‌دهد. این تصاویر به صورت چهار بعدی هستند و می‌توان آنها را از زوایای مختلف مشاهده کرد و حرکات جنین را در زمان واقعی دید.

انواع روش‌های سونوگرافی در دوران بارداری

سونوگرافی در دوران بارداری، به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که برخی از رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:

سونوگرافی ترانس واژینال

سونوگرافی ترانس واژینال، نوعی سونوگرافی است که برای بررسی دقیق‌تر رحم و تخمدان‌ها در دوران بارداری انجام می‌شود. در این روش، یک پروب کوچک به داخل واژن وارد می‌شود و امواج صوتی با فرکانس بالا را به سمت اندام های تناسلی زن می‌فرستد. امواج پس از برخورد با بافت ها و اندام ها، بازتاب می‌شوند و تصاویری از آنها روی صفحه نمایشگر دستگاه سونوگرافی مشاهده خواهد شد.

سونوگرافی ترانس آبدومینال

سونوگرافی ترانس آبدومینال، نوعی سونوگرافی است که برای بررسی رحم و تخمدان‌ها در دوران بارداری از روی شکم انجام می‌شود. در این روش، یک مبدل سونوگرافی روی شکم قرار داده شده و امواج صوتی با فرکانس بالا به سمت اندام‌های تناسلی زنان ارسال می‌شود.

امواج پس از برخورد با بافت ها و اندام ها، بازتاب شده و تصاویری از آنها روی صفحه نمایشگر دستگاه سونو نمایش داده خواهد شد. از این روش برای تشخیص بارداری پوچ استفاده می شود و یک روش بسیار مهم برای تشخیص این مشکل است.

عوارض جانبی سونوگرافی

اگر در دوران بارداری سونوگرافی انجام دهید، عوارض جانبی زیر را ممکن است تجربه کنید:

• درد و ناراحتی جزئی: اگر سونوگرافی ترانس واژینال انجام دهید، ممکن است مقداری درد و ناراحتی در ناحیه واژن را تجربه کنید.
• خونریزی جزئی: بعد از سونوگرافی ترانس واژینال، ممکن است وارن و دهانه آن کمی زخم شود و خونریزی جزئی و یا لکه بینی را تجربه کنید.
• آلرژی: در موارد نادر، ممکن است به ژلی که روی شکم شما برای سونوگرافی ترانس آبدومینال استفاده می‌شود، آلرژی داشته باشید. اگر احساس سوزش و خارش کردید، بهتر است تا به پزشک خود اطلاع بدهید.

نکاتی برای کاهش عوارض جانبی سونوگرافی

نکاتی که در کاهش عوارض جانبی سونوگرافی در دوران بارداری تاثیرگذار هستند عبارتند از:

• قبل از سونوگرافی واژینال، مثانه خود را خالی کنید.
• بعد از سونوگرافی، اگر احساس ناراحتی کردید، استراحت کنید‌.
• اگر سونوگرافی ترانس واژینال انجام می دهید، از قبل با پزشک خود در مورد هر گونه نگرانی که دارید صحبت کنید.

در کل سونوگرافی روشی است که باید آن را برای تشخیص ناهنجاری های جنین و مشکلات مختلف بارداری جدی گرفت و پیشنهاد میکنیم حتما به آن توجه کنید.