بررسی تاثیر مخرب کووید 19 روی روابط انسانی
پسلرزههای کرونا روی روابط اجتماعی، شخصی و خانوادگی افراد را نمیتوان نادیده گرفت. این ویروس، آسیبهای مخرب روحی و روانی متعددی به همراه دارد که مستلزم رسیدگی هستند.
کرونا علاوه بر آسیبهای جسمی، آسیبهای روحی و روانی متعددی را به افراد وارد کرده است. بسیاری از روابط اجتماعی، فردی و خانوادگی تحت تأثیر کووید 19 قرار گرفته است.
با توجه به اینکه مشکلی مانند شیوع بیماری کرونا بر بسیاری از جنبههای مهم زندگی از جمله مسائل اقتصادی خانوادهها تأثیرگذار بوده، بر روابط بین افراد در هر سطحی از جمله روابط بین فردی، کاری، اجتماعی و عاطفی آنها هم تأثیرگذار است.
اما این تأثیرگذاری با توجه به شرایط و میزان تواناییهای هر فرد متفاوت است و مهمترین موضوع این است که ببینیم چگونه میتوان آسیبهای احتمالی آن را تا حد ممکن در حال حاضر و در آینده کاهش داد.
کمرنگ شدن روابط
شیوع بیماری کرونا هم مانند هر موضوع دیگری در اوایل شیوع بیماری متفاوت بود، چون محدودیت زیادی ایجاد کرد. کرونا باعث شده بود وجود هر شخص، تهدیدی برای شخص دیگر باشد. این موضوع بسیار مهمی است.
البته در حال حاضر آن وجه کرونا که مردم از بودن در کنار همدیگر میترسیدند کمرنگ شده است، ولی تأثیرات آن تا حدودی پابرجاست. بسیاری از روابط تضعیف شده است. این موضوع بیشتر شامل روابطی میشود که قبلا از روی عادت به آنها توجه میشد. بنابراین شرایط بیماری کرونا توانسته بر آنها تأثیر بگذارد.
به طور کلی میتوان گفت در اتمسفر و فضایی که این بیماری ایجاد کرد، فاصله گرفتن و دوری از همدیگر تشویق شد. پوشاندن صورت با ماسک نیز از جمله موضوعات دیگری است که در کنار دیگر عوامل، باعث میشود ادراک افراد از همدیگر، ادراکی خطرناک و تهدیدآمیز باشد.
به این ترتیب همه این موارد میتوانند بر روابط افراد تأثیرگذار باشند.
احساس تنهایی
به گفته دکتر امیرحسین جلالی ندوشن، روانپزشک و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، کرونا باعث شد بسیاری از افراد از جمله سالمندان تنهاتر شوند.
با توجه به اینکه آنها امکان کمتری برای بیرون رفتن از خانه داشتند و همچنین اطرافیان هم کمتر به دیدارشان میرفتند، این احساس بیشتر از گروههای سنی دیگر، آنها را آزار داد.
البته در حال حاضر ترس این بیماری تا حدود زیادی از بین رفته و افراد با زدن واکسن آرامش بیشتری حاصل کردهاند؛ اما همان چند ماهی که سالمندان در انزوای محض بودند، تأثیر خود را به ویژه بر روان آنها گذاشت و دوری از فرزندان و نوهها نیز باعث از بین رفتن وجه اجتماعی ارتباط شد که وجه بسیار مهمی است.
وجه اجتماعی ارتباط
وجه اجتماعی ارتباطات در دوران کرونا با مشکلات زیادی مواجه شد. ما به غیر از روابط عاطفی و خانوادگی، وجه اجتماعی هم در روابط خود داریم که یکی از مهمترین آنها در مدارس و دانشگاهها نمود پیدا میکند. زیرا افراد در این مقاطع در سنینی هستند که به طرق مختلف نیاز به برقراری روابط اجتماعی دارند.
آنها باید بیاموزند چطور میتوان سازگاری بیشتری با محیط برقرار کرد. ضمن اینکه باید بتوانند به نیازهای دیگر خود در برقراری ارتباط با دیگران پاسخ مناسب بدهند.
کرونا همه این روابط را محدود کرد و این محدودیت حتی در پساکرونا هم تأثیرات خود را دارد؛ به گونهای که از سرگیری آموزش حضوری باعث شده بعضی دانشآموزان با اضطراب ورود به مدرسه مواجه شوند.
خو گرفتن به آموزش آنلاین و تغییر آن به آموزش حضوری، تمهیداتی را میطلبد که والدین، مربیان و معلمان باید توجه لازم را به آن داشته باشند.
نیاز به همدلی
با توجه به محدودیتهای ایجاد شده در دو سال گذشته به نظر میرسد دانشآموزان نیاز به نوعی همدلی دارند؛ همدلی بین معلمان و دانشآموزان موضوع بسیار مهمی در میزان موفقیت دانشآموزان است. دانشآموزان باید بتوانند مسائل و مشکلات خود را به راحتی با معلمان مطرح کنند.
بهتر است مدارس برنامههای خاصی برای هرچه بیشتر علاقهمند کردن دانشآموزان برای حضور دوباره در مدرسه داشته باشند تا بچهها حضور در مدرسه را به آموزش در خانه ترجیح دهند.
شرکت بچهها در برنامههای ورزشی و اجتماعی باعث میشود آنها به تدریج به حضور در مدرسه خو بگیرند. میتوان گفت در حال حاضر اهمیت برنامههای جانبی و غیردرسی برای دانشآموزان، کمتر از برنامههای آموزشی نیست.
البته نقش والدین و خانوادهها هم در بیشتر شدن انگیزه فرزندانشان به آموزش حضوری زیاد است. آنها میتوانند آرامش بیشتری در خانه ایجاد کنند تا دانشآموزان بتوانند راحتتر از این شرایط عبور کنند.
ترس از ابتلای دوباره
موضوع مهم دیگر، ترس افرادی است که قبلا به بیماری کرونا مبتلا شدهاند. ترس از تجربه دوباره سختی این بیماری مانع از آن میشود که آنها بتوانند به راحتی در اجتماع شرکت کنند. حضور دوباره آنها هم اغلب با چندین ماسک است تا مبادا دوباره به بیماری مبتلا شوند.
به علاوه، در حال حاضر رعایت نکردن موارد پیشگیری از بیماری توسط مردم، به خصوص در زدن ماسک در اجتماعات و جدی نگرفتن فاصله اجتماعی هم مانع از آن میشود که بسیاری از افراد، به ویژه کسانی که شرایط سخت بیماری را تجربه کردهاند، نتوانند با آرامش در اجتماعات شرکت کنند.
همه این موارد باعث فاصله گرفتن افراد و در نتیجه بروز مشکلات در روابط خواهد شد که تأثیر آن تا سالها پابرجا خواهد ماند.
غوطهور شدن در ناامنی
پاندمی کرونا نه تنها بر روابط اجتماعی تأثیر زیادی گذاشته، بلکه به دلایل مختلف، شرایط اقتصادی کشور را هم با مشکلات زیادی مواجه کرده است.
بیکاری و از دست دادن شغل، یکی از این عوامل بود که خانوادههای زیادی را نشانه گرفته و تأثیرات آن نیز هنوز محسوس است و میتوان شاهد آثار مخرب آن بر فضای جامعه و احساس ناامنیاش بود.
در حال حاضر یکی از مشکلات جامعه، مبهم بودن شرایط است؛ اینکه چه آیندهای در انتظار ماست، هراس و بیم کرونا چه زمانی پایان خواهد یافت و شرایط اقتصادی چه هنگام سامان خواهد گرفت، همه و همه از جمله موضوعاتی هستند که احساس ناامنی را ایجاد کرده که سایه آن بر روابط فردی و اجتماعی نیز به چشم خواهد خورد. انگار ما مدام در ناامنیهایی غوطهور هستیم که مانع از برخوردار بودن از آرامشی که حق همه ماست میشود.
منبع: همشهری