آیا اشتراکگذاری تصاویر فرزندتان در اینترنت بیخطر است؟
“اشتراکگذاری عکسها، ویدیوها و اطلاعات شخصی فرزند در فضای آنلاین در ظاهر بیضرر است، اما پیامدهای مهمی برای آینده کودکان دارد!

اصطلاح Sharenting چیست؟ “اشتراکگذاری والدین” یعنی والدین عکسها، ویدیوها و اطلاعات شخصی فرزندشان را در فضای آنلاین منتشر میکنند. این کار در ظاهر بیضرر است، اما پیامدهای مهمی برای آینده کودکان دارد!
چقدر این پدیده رایج است؟
طبق آمار ۷۵٪ والدین اطلاعاتی درباره کودکان خود در اینترنت منتشر میکنند؛ ۸۱٪ کودکان تا قبل از ۲ سالگی حضور دیجیتالی دارند؛ ۳۳٪ نوزادان چند هفته پس از تولد، عکسهایشان در اینترنت منتشر میشود؛ در آمریکا، ۳۴٪ والدین تصاویر سونوگرافی نوزاد خود را آنلاین منتشر میکنند!
این آمار نشان میدهد که بسیاری از کودکان از بدو تولد دارای هویت دیجیتالی هستند! اما چرا والدین این کار را انجام میدهند؟
از مهمترین علل انجام این کار از سوی والدین: دریافت تأیید اجتماعی از دوستان و خانواده، ثبت خاطرات و مستندسازی رشد کودک، کاهش حس تنهایی در فرزندپروری، احساس افتخار و عشق به کودک، اما آیا کودکان از این تصمیمات آگاه هستند؟
پیامدهای روانی برای کودکان
کاهش حس خودمختاری: کودکان حق دارند خودشان تصمیم بگیرند چه چیزی از آنها منتشر شود.
اضطراب اجتماعی: کودکان ممکن است در آینده احساس شرم یا ناراحتی کنند.
فشار برای نمایش یک تصویر ایدهآل: تبدیل شدن به یک “بازیگر”
در دنیای دیجیتال. ما به کودکان یاد میدهیم از خودشان دفاع کنند، اما آیا ما از حریم خصوصی آنها دفاع میکنیم؟ کودکان هم مثل بزرگسالان حریم خصوصی میخواهند!
یک نظرسنجی رادیویی نشان داد که بیشتر مردم از انتشار جزئیات زندگی شخصیشان توسط دیگران بیزارند! یک کودک ۳ ساله وقتی شنید والدینش درباره او صحبت میکنند، گفت: “درباره خودتان صحبت کنید!” کودکان هم نیاز به احترام دارند!
خطرات امنیتی سرقت هویت دیجیتال: مجرمان میتوانند اطلاعات منتشرشده را برای اهداف غیرقانونی استفاده کنند. باجگیری دیجیتال: تصاویر منتشرشده میتوانند تغییر داده شده و مورد سوءاستفاده قرار گیرند.
ربایش دیجیتال: مجرمان ممکن است هویت کودک را برای اهداف نامشروع جعل کنند. حتی تصاویر بیضرر هم میتوانند تبدیل به ابزار سوءاستفاده شوند! نمونههایی از سوءاستفاده از تصاویر کودکان هزاران تصویر معصومانه کودکان که در شبکههای اجتماعی منتشر شدهاند، بعدها در سایتهای نامناسب استفاده شدهاند!
اطلاعات متا (Metadata) تصاویر میتواند مکان و هویت کودک را افشا کند. هکرها حتی میتوانند دوربینهای خانگی و مانیتورهای نوزاد را هک کنند! دنیای دیجیتال همیشه امن نیست!
چطور از فرزندانمان محافظت کنیم؟ از کودکان اجازه بگیرید – به احساسات آنها احترام بگذارید. فراموش نکنیم سن رضایت در کشورهای مختلف متفاوت است اما معمولا ۱۴ سال است یعنی رضایت یک بچه سه ساله چندان قابل استناد نیست.
محدودیتهای حریم خصوصی را بررسی کنید – تنظیمات را روی “فقط دوستان” قرار دهید. تصاویر قابل شناسایی را منتشر نکنید – صورت یا یونیفرم مدرسه را پنهان کنید. آگاهی دیجیتال را افزایش دهید – به کودکان یاد بدهید چطور از حریم خصوصیشان دفاع کنند.
نویسنده: احمدرضا یزدی
کارشناس ارشد روانشناسی بالین و رواندرمانگر