علائم خرابی وایر شمع چیست؟ معرفی 9 نشانه اصلی که باید بدانید
شمع‌ها و وایرهای شمع نقش اساسی در سیستم‌های الکتریکی و احتراق خودرو دارند. وایرهای شمع وظیفه انتقال انرژی الکتریکی از دلکو یا کویل احتراق به شمع‌ها را بر عهده دارند.
شمع‌ها هم به نوبه خود این انرژی را به سیلندرها منتقل می‌کنند تا فرایند احتراق در موتور انجام شود. وایرهای معیوب می‌توانند بر عملکرد خودرو تاثیر بگذارند و منجر به مشکلات پرهزینه برای موتوری شوند؛ اما متاسفانه بسیاری از افراد علائم خرابی وایر شمع را نادیده می‌گیرند. هنگامی‌که شمع‌ها شروع به خراب‌شدن می‌کنند، نشانه‌هایی مانند آسیب واضح در وایرها ایجاد می‌کنند؛ این آسیب‌ها باعث می‌شوند خودرو در حالت درجا به سختی کار کند، به درستی احتراق نکند یا در حرکت تاخیر نشان دهد. پس اطلاع از علائم خرابی وایر شمع ضروری است تا شما بتوانید به موقع مشکلات را شناسایی و از آسیب‌های پرهزینه جلوگیری کنید.
تفاوت بین وایر شمع و خود شمع چیست؟
شمع‌ها و وایرهای شمع نقش مهمی در عملکرد روان موتور خودرو دارند؛ اما آن‌ها چه کاربردی دارند و تفاوت بین این دو قطعه چیست؟
شمع‌ها بخش مهمی از موتورهای احتراق داخلی را تشکیل می‌دهند. این قطعه مسئول ایجاد جرقه‌ای است که هوا و سوخت داخل سیلندرها را مشتعل می‌کند تا موتور قدرت لازم را دریافت کند. شمع‌ها بسیار مقاوم هستند؛ چراکه برای ایجاد و تحمل انفجارهای کوچک در داخل موتور ساخته شده‌اند. البته ممکن است با گذشت زمان دچار خرابی، فرسایش یا نقص شوند.
در مقابل، وایرهای شمع وظیفه دارند که جرقه اولیه‌ای که در کویل تولید می‌شود به شمع‌ها منتقل کنند. وقتی‌که خودرو را روشن می‌کنید، جریانی ایجاد می‌شود که از طریق وایرهای شمع به شمع‌ها منتقل می‌شود. سپس، این جریان به سیلندر یا میل‌لنگ می‌رود تا احتراقی را که باعث به حرکت‌درآمدن موتور می‌شود، شروع کند.
اگرچه هر دو قطعه در فرایند احتراق نقشی مشابه دارند و به‌عنوان رسانا عمل می‌کنند؛ اما شمع‌ها و وایرهای شمع دو قطعه مجزا از خودرو هستند. زمانی‌که این قطعات فرسوده یا معیوب می‌شوند، علائم خرابی وایر شمع و شمع شبیه هم خواهند بود. بسیاری از افراد حرفه‌ای توصیه می‌کنند که شمع‌ها و وایرهای شمع به صورت هم‌زمان تعویض شوند.
9 مورد از علائم خرابی وایر شمع
خرابی وایر شمع با علائم و نشانه‌های مختلفی همراه است. اگر خودروی شما علائم زیر را نشان دهد، احتمالا زمان تعویض شمع‌ها یا وایرهای شمع رسیده باشد.
1. وایرهای شمع دچار آسیب شده‌اند
ترک‌خوردگی یا ذوب‌شدن یکی از علائم خرابی وایر شمع است. وایرهای شمع ممکن است با گذشت زمان خشک شوند؛ بنابراین به دنبال ترک‌ها در لایه‌های عایق وایرها باشید. همچنین، اگر وایرها با بخش‌های داغ موتور در تماس باشند، احتمالا شروع به ذوب‌شدن کنند. شما باید تمام طول وایر را بررسی کنید تا نشانه‌ای از سایش یا آسیب را پیدا کنید. وایرها به شمع‌هایی متصل هستند که روی سر سیلندر موتور قرار دارند؛ بنابراین پیداکردن آن‌ها راحت است.
شمع‌ها هم ممکن است دچار خوردگی یا رسوبات کربنی شوند. اگر خودروی شما دارای واشر سوپاپ سوخته باشد، احتمال خوردگی و رسوبات کربنی بیشتر است. واشرهای ساقه سوپاپ به کنترل میزان روغن روی ساقه سوپاپ کمک می‌کنند. زمانی‌که این واشرها معیوب یا آسیب دیده باشند، می‌توانند باعث ایجاد رسوبات کربنی روی شمع‌ها شوند. این مشکل می‌تواند خطری جدی برای خودروی شما ایجاد کند. پس شمع‌های خودروی را به طور منظم بررسی کنید تا قبل از اینکه دیر شود، آسیب‌ها را شناسایی کنید.
2. موتور در حالت درجا لرزش دارد
یکی دیگر از علائم خرابی وایر شمع و خود شمع این است که خودرو هنگام درجا کار کردن لرزش دارد. در شرایط ایده‌آل، خودرو باید هنگام درجاکارکردن به صورت صاف و ثابت کار کند؛ اما اگر شمع‌ها یا وایرهای شمع خراب باشند، احتمالا موتور دچار لرزش شود. کارکرد ناپایدار موتور با علائمی مانند لرزش، تکان‌خوردن یا ارتعاش همراه است و یکی از شایع‌ترین نشانه‌های خرابی وایرهای شمع به شمار می‌آید.
شناسایی لرزش موتور در حالت درجا دشوار است؛ چراکه این مشکل می‌تواند ناشی از عوامل مختلف باشد. سلامت کلی موتور شما به نحوه کارکرد آن در حالت درجا بستگی دارد. بازرسی و تعمیر مشکل در اسرع‌وقت می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند. البته به یاد داشته باشید که لرزش در حالت درجا یکی از شایع‌ترین نشانه‌های خرابی کویل است.
3. خودرو در شتاب‌گیری تاخیر دارد
تاخیر موتور در شتاب‌گیری یکی از واضح‌ترین علائم خرابی وایر شمع و یک مشکل رایج در خودرو است. خودروی شما باید به محض فشاردادن پدال گاز، به‌طور روان شتاب بگیرد؛ اما اگر موتور به‌دلیل وایرهای شمع معیوب جریان برق پایدار دریافت نکند، احتمالا در هنگام شتاب‌گیری مکث شود. علاوه‌براین، اگر شمع‌ها معیوب، فرسوده یا آسیب‌دیده باشند، ممکن است جرقه را به‌درستی منتقل نکنند و این امر منجر به مکث در عملکرد موتور شود.
4. احتراق ناقص اتفاق می‌افتد
موتور خودرو با تبدیل بنزین به انرژی که برای حرکت خودرو استفاده می‌شود، فرایندی به نام احتراق داخلی را انجام می‌دهد. وایرهای شمع معیوب می‌توانند جریان الکتریکی که به موتور می‌رسد را مختل کنند؛ در نتیجه این مشکل باعث می‌شود که موتور نتواند چرخه کامل احتراق را به درستی انجام دهد. یک چرخه ناقص احتراق می‌تواند منجر به احتراق ناقص در موتور شود. در این‌گونه مواقع احتمالا خودرو با تکان همراه باشد، تلو‌تلو بخورد یا به طور موقت قدرت خود را از دست بدهد. احتراق ناقص موتور یکی از نگران‌کننده‌ترین علائم خرابی وایر شمع است.
5. خودرو به سختی استارت می‌خورد
اگر برای روشن کردن موتور دچار مشکل هستید، احتمالا مشکل از باتری یا وایرهای شمع باشد. در واقع، وایرهای آسیب‌دیده می‌توانند در تخلیه باتری نقش داشته باشند که روی موتور تاثیر می‌گذارد. درصورتی‌که باتری سالم است، باید وایرهای شمع را بررسی کنید.
6. دور موتور به‌صورت ناگهانی بالا می‌رود
یکی دیگر از علائم خرابی وایر شمع، بالارفتن دور موتور به‌صورت ناگهانی است. وقتی عایق بیرونی وایرها ترک‌خورده باشد، عبور جریان الکتریکی با مقاومت زیادی مواجه می‌شود. به‌همین دلیل، جریان الکتریکی ممکن است به‌طور کامل متوقف شود یا به‌صورت ناگهانی به شمع‌ها منتقل شود. این پدیده باعث افزایش ناگهانی دور موتور می‌شود که برای سلامت کلی خودرو مناسب نیست.
7. قدرت خودرو کاهش می‌یابد
تمام علائم خرابی وایر شمع به کاهش عملکرد موتور منجر می‌شود. ازآنجایی‌که مخلوط هوا و سوخت به درستی احتراق نمی‌کند، موتور نمی‌تواند با تمام قدرت خود کار کند. وایرهای ترک‌خورده و آسیب‌دیده جریان الکتریکی به شمع‌ها را مختل می‌کنند و باعث کاهش شدید قدرت موتور می‌شوند.
8. موتور خودرو لرزش دارد
زمانی‌که وایرهای شمع شکسته یا فرسوده می‌شوند، شمع‌ها جرقه الکتریکی نامنظمی دریافت می‌کنند؛ چراکه در این شرایط کویل جرقه یا توزیع‌کننده، تداخل الکتریکی را به شمع‌ها ارسال می‌کند. اختلال الکتریکی در هنگام تامین سوخت به موتور، باعث لرزش موتور می‌شود.
9. چراغ چک خودرو روشن می‌شود
خودروهای مدرن به تعداد زیادی حسگر مجهز شده‌اند که سیگنال‌هایی را به کامپیوتر خودرو ارسال می‌کنند. این حسگرها برای ارسال اطلاعات درباره وضعیت موتور به ECU (واحد کنترل الکترونیکی) طراحی شده‌اند که مسئول عملکرد کلی خودروی شماست. به‌عنوان مثال، حسگر O2 اطلاعاتی درباره آنچه در اگزوز اتفاق می‌افتد ارسال می‌کند، در حالی که حسگر MAF نسبت ترکیب هوا/سوخت را گزارش می‌دهد. اگر هر مشکلی به وجود بیاید، حسگری که مسئول آن است، به کامپیوتر خودرو هشدار می‌دهد و چراغ چک موتور روی داشبورد روشن می‌شود تا راننده را مطلع کند. موتورهای اشتعال ناقص یا وایرهای شمع معیوب هم از این قاعده مستثنی نیستند.
علائم خرابی وایر شمع را جدی بگیرید
شناخت علائم خرابی وایر شمع و شمع‌های خودرو از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چراکه این قطعات به طور مستقیم بر عملکرد موتور تاثیر می‌گذارند. عدم توجه به این نشانه‌ها می‌تواند به مشکلات جدی‌تری منجر شود و هزینه‌های تعمیرات را بالا ببرد. شما با دقت به علائمی مانند لرزش موتور در حالت درجا، تاخیر در شتاب‌گیری، احتراق ناقص، روشن شدن چراغ چک خودرو و … می‌توانید از بروز مشکلات بزرگ‌تر جلوگیری کرد. معمولا توصیه می‌شود که به‌طور مرتب وضعیت شمع‌ها و وایرهای شمع خودرو را بررسی کنید. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، نسبت به تعمیر یا تعویض آن‌ها اقدام نمایید تا از کاهش عملکرد بهینه خودرو و افزایش هزینه‌های ناشی از خرابی جلوگیری کنید.